Hoàng Thơm
Vinh dự thay thương hiệu Kẹo Sìu Châu Nguyên Hương của Thành Nam từ bao đời nay đã được nhân dân nhắc đến bằng tấm lòng ưu ái, tôn trọng qua câu ca dao đầy thú vị :
“Trèo lên trái núi Thiên Thai
Thấy hai con cọp đang nhai kẹo Sìu…”
Còn nhà thơ Tú Xương tài danh của đất Non côi sông Vị lại được ca ngợi:
“Kẹo chú Thiều Châu đâu đọ được
Bánh bà Hanh Tụ cũng thua xa”
Và để thương hiệu Kẹo Sìu còn lưu danh đến ngày hôm nay là cả một quá trình đầy gian nan, thử thách và tâm huyết của những thế hệ tiếp nối nghề truyền thống này. Nổi bật nhất là thương hiệu Kẹo Sìu Châu Nguyên Hương với biệt danh của ông chủ sở hữu độc quyền thương hiệu: Thọ Sìu.
Qua trò chuyện chúng tôi được biết,“Thọ Sìu” là tên mà các bạn hay gọi ông từ thời nhỏ. Dần dần đến nay chỉ cần nói Thọ Sìu là khách hàng hay những người quen biết đều hiêu ngay tới thương hiệu kẹo Sìu Châu Nguyên Hương ở phố Hàng Sắt Nam Định của ông Đỗ Đình Thọ.
Ngay từ thời niên thiếu nghệ nhân Đỗ Đình Thọ đã thông thạo các thao tác, các công đoạn của việc sản xuất kẹo Sìu. Nhưng phải chờ đến hơn 20 tuổi ông mới được tự tay nấu mẻ kẹo đầu tiên. Từng công đoạn người nấu phải chuyên tâm tới từng chi tiết nhỏ, từ độ lửa than và độ chín của các nguyên liệu; chỉ một chút lơ đãng là có thể làm cho mẻ kẹo không đạt tới tuyệt đỉnh kỹ thuật là : “Nguyên Hương” !
Xưa kẹo Sìu Châu được gói trong giấy bản để chống ẩm. Nay để bắt kịp với thẩm mỹ và kỹ thuật hiện đại, nghệ nhân Đỗ Đình Thọ đã tăng cường cải tiến mẫu mã, màu sắc bắt mắt đã được đăng ký bản quyền, đã nâng từ thủ công hoàn toàn đến nay 80% cơ giới thiết bị sản xuất, nhưng bí quyết thủ công vẫn được tôn trọng bảo đảm hương vị không hề thay đổi. Tất cả mọi công đoạn kỹ thuật phải hết sức khắt khe mới cho ra một sản phẩm kẹo vừa giòn tan, vừa ngậy, vừa thơm thơm phức “ mùi đặc trưng”.
Hơn 60 năm qua nghệ nhân Thọ Sìu đã đưa sản phẩm kẹo Sìu Châu Nguyên Hương đến khắp mọi miền đất nước. Đã được đoàn đại biểu Quốc hội Nam Định giới thiệu trong kỳ họp cấp cao của Đảng và Nhà nước, từ Trung ương đến địa phương, là gói quà nhỏ của du khách trong và ngoài nước. Kẹo Sìu Châu Nguyên Hương có vinh dự được tiếp Tổng thống Ấn Độ năm 1957 và Tổng thống Indonexia năm 1964, được vinh danh là đặc sản tiêu biểu của Thành Nam.
Hiện nay, thương hiệu kẹo Sìu Châu của Nam Định được rất nhiều cơ sở sản xuất tại địa phương và nhiều tỉnh sử dụng, khiến nhiều khách hàng dễ bị nhầm lẫn với kẹo Sìu Châu Nguyên Hương. Song cái hương vị truyền thống, cái chất lượng đã đạt đến tầm cao của bí quyết gia truyền của nghệ nhân Thọ Sìu thì chắc chắn không dễ gì bắt chước được.
Tết đến, Xuân về, người ta thường tặng nhau gói Kẹo Sìu làm quà, hoặc mua về cúng tổ tiên, đi lễ ở các đền phủ đầu năm, ai cũng nhớ câu thơ tâm đắc của người dân Nam Định:
“Xuân có kẹo Sìu, xuân đượm sắc
Tết còn thơ Vỵ(1), tết Nguyên Hương…”
(Đỗ Huy Vinh-1978)
(1): Thơ Vỵ là thơ của Tú Xương quê làng Vỵ Xuyên tp. Nam Định.